+Κυριακή του Παραλύτου 26 Μαΐου 2023

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

Κυριακή του Παραλύτου

26 Μαΐου 2023

Στην προβατική κολυμβήθρα των Ιεροσολύμων μας μεταφέρει η σημερινή ευαγγελική διήγηση. Μέσα στις στοές της μεγάλης αυτής δεξαμενής κείτονταν πλήθος αρρώστων και αναπήρων, οι οποίοι περίμεναν να κυματίσει το νερό, διότι πίστευαν ότι κατά καιρούς ἀγγελος Κυρίου κατέβαινε και το ανατάραζε, ώστε όποιος προλάβαινε να μπει πρώτος, έβρισκε την ίασή του. Στις στοές αυτές βρέθηκε και ο Ιησούς ένα Σάββατο, και ανάμεσα στο πλήθος στάθηκε και είδε έναν εγκαταλελειμμένο ασθενή, ο οποίος παρέμενε εκεί επί τριάντα οκτώ έτη. Γνώριζε, ως Θεός, την κατάστασή του, γνώριζε τα χρόνια της ταλαιπωρίας του. Ο Κύριος του κάνει μια πολύ περίεργη ερώτηση: «Θέλεις να γίνεις υγιής»; Εκείνος δεν απαντά στην ερώτηση, αντ’ αυτού εξηγεί τι είναι αυτό που τον εμποδίζει να βρεί την ίασή του. «Δεν έχω άνθρωπο να με βοηθήσει ώστε να μπω πρώτος στο νερό, όταν αναταραχθεί. Πάντα κάποιος άλλος με προλαβαίνει.» Η ανταπόκριση του Κυρίου είναι άμεση και χωρίς προϋποθέσεις: «Σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα». Η εικόνα αυτή σκανδάλισε, βεβαίως, τους Ιουδαίους, στους οποίους ο θεραπευμένος ανήγγειλε το θαύμα. Σημαντικό είναι, ωστόσο, το μήνυμα που του δίνει ο Κύριος, όταν μετά από λίγο τον συναντά στον ναό: «Βλέπεις, έγινες καλά. Μην αμαρτάνεις από δω και πέρα, για να μη σε βρει κάτι χειρότερο.»

Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το Ευαγγέλιο δεν αναφέρει συγκεκριμένα ποιά ήταν η πάθηση του ανθρώπου, η εκκλησιαστική μας παράδοση τον αναφέρει ως παράλυτο. Δεν ήταν βέβαια εντελώς παράλυτος, διότι μας λέει ο ίδιος ότι έρχεται προς την κολυμβήθρα, πλην όμως δεν προλαβαίνει, προφανώς διότι χωρίς βοήθεια προχωρούσε πολύ αργά. Η παραλυσία του φαίνεται πως ήταν περισσότερο πνευματική. Δεν μπορούσε καν να πει ότι θέλει να γίνει υγιής, φαίνεται μάλιστα ότι ούτε συγκλονίζεται από την παρουσία εκείνου που του μιλά με συμπάθεια και ενδιαφέρον, ούτε υποψιάζεται τη δύναμή Του.

Αλλά η συμπάθεια του Κυρίου είναι απείρως μεγαλύτερη από τη μικροψυχία του ασθενούς. Ενώ, λοιπόν, υπάρχει ένα πνευματικό πρόβλημα, ο Ιησούς ξεκινά αντιστρόφως τη θεραπεία. Αποκαθιστά αρχικά τη σωματική του υγεία. Τον κάνει να περπατήσει κρατώντας και το κρεβάτι του. Πρέπει όμως να βρει και την πνευματική υγεία που είχε χάσει, καθώς φαίνεται, προ καιρού. «Ορίστε, έγινες καλά, μην αμαρτάνεις πλέον, για να μη σου συμβεί κάτι χειρότερο». Η αμαρτία είχε προκαλέσει αρχικά την ψυχική νόσο και κατόπιν τη σωματική. Όπως η ιατρική και ψυχιατρική επιιστήμη γνωρίζει σήμερα ότι το άγχος με κάποιο τρόπο σωματοποιείται, έτσι και οι νοσηρές πνευματικές καταστάσεις συχνά επηρεάζουν τη φυσική μας κατάσταση.

Το ευαγγέλιο δεν αναφέρει επίσης ποιά ήταν η αμαρτία του παραλύτου, δεν έχει άλλωστε καμία σημασία. Σημασία έχει ότι η αμαρτία είναι αποκοπή και απομόνωση από τον Θεό και εν συνεχεία από τους ανθρώπους. Αυτή ήταν αρχικά η παραλυσία του. Πίσω από την απάντηση και το παράπονο, λοιπόν, του παραλύτου ότι «άνθρωπον οὐκ ἔχω», «δεν έχω άνθρωπο να με βοηθήσει», μπορεί να βρίσκεται μια άλλη πικρή αλήθεια, ότι εκείνος δεν ήταν άνθρωπος για κανέναν, δεν είχε βοηθήσει κανέναν, είχε ο ίδιος εγκαταλείψει τους άλλους, και έτσι είχε μείνει μόνος και ακοινώνητος. Η δε σωματική του περιπέτεια τον είχε φυλακίσει ακόμη περισσότερο στον εαυτό του.

Από τα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι έθεταν το ερώτημα αν η ηθική και πνευματική παραλυσία είναι η αιτία της σωματικής ασθένειας και άλλων δοκιμασιών. Ο Κύριος στο Ευαγγέλιο παρουσιάζει τρεις αιτίες.

Όταν θεραπεύει τον εκ γενετής τυφλό (Ιω. 9,1εξ.), λέγει πως «ούτε αυτός αμάρτησε ούτε οι γονείς του, αλλά γεννήθηκε έτσι για να φανερωθούν τα έργα του Θεού πάνω σ’ αυτόν». Ήταν, λοιπόν, η πάθησή του μιά ανεξερεύνητη θεία οικονομία, προκειμένου να αποκαλυφθεί η δύναμη του Θεού στη ζωή του. Και η δύναμη του Θεού δεν φανερώνεται μόνο με το θαύμα της θεραπείας, αλλά και με το θαύμα της υπομονής και της καρτερίας και της πίστης που μπορεί να δίνει μόνο το Πνεύμα του Θεού στον πάσχοντα.

Η δεύτερη πιθανή αιτία είναι η αμαρτία των γονέων. Υπήρχε η Ισραηλιτική παροιμία ότι «οι γονείς έφαγαν άγουρα σταφύλια και μούδιασαν τα δόντια των παιδιών τους». Ο Θεός, όμως, διαψεύδει την παροιμία αυτή λέγοντας ότι «κανένας γιός δεν θα πεθάνει, αν δεν επαναλάβει τις ανομίες του πατέρα του», αλλ’ ο καθένας θα απολαύσει τον καρπό των αγαθών ή των βδελυρών του πράξεων (Ιεζ. 18). Ενώ, όμως, το αμάρτημα των γονέων δεν κληρονομείται στα παιδιά τους, οι συνέπειες των πράξεών τους μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή των παιδιών τους.

Στην περίπτωση, όμως, του παραλύτου, ο Κύριος σαφώς υπαινίσσεται άλλη αιτία της σωματικής πάθησης. Η σωματική παραλυσία του ανθρώπου προήλθε από την ηθική και πνευματική του παραλυσία. Ο Θεός τού αποκατέστησε την υγεία, αλλά αν δεν φροντίσει ο ίδιος να μην αμαρτάνει πλέον, μπορεί να κάνει ακόμη μεγαλύτερο κακό στον εαυτό του. Η ψυχή αργά ή γρήγορα συμπαρασύρει το σώμα και του μεταδίδει τη δική της κατάσταση. Και ο διάβολος, ο οποίος μισεί τα έργα του Θεού, καταστρέφει και την ψυχή και το σώμα μας, αν του δώσουμε εξουσία και τον καταστήσουμε κύριο της ζωής μας.

Όταν λοιπόν μας κοιτάζει ο Κύριος όπως κοίταξε τον παράλυτο, κι εμείς ας στρέφουμε το βλέμμα μας από τα πάθη μας προκειμένου να τον κοιτάξουμε αληθινά, δηλαδή με ειλικρίνεια, πόθο και προσοχή. Κι όταν μας ρωτά «θέλεις να γίνεις υγιής;», ας μη κατηγορούμε τους άλλους ότι δεν μας αφήνουν να αγιάσουμε, ας μη παραπονούμεθα ότι άνθρωπο δεν έχουμε, αλλά με ταπείνωση και απλότητα και εμπιστοσύνη ας απαντήσουμε σε Αυτόν που μπορεί να μας κάνει να σηκωθούμε από την κλίνη της σωματικής και ψυχικής παραλυσίας μας.

π. Χ.Σ.

 

https://i-m-paronaxias.gr/paronaxia/index.php/kirigmata-n/1162-kirygmata-minos-maiou-2024